Το σύμβολο ελευθερίας "Φορτηγό" του Διονύση Σαββόπουλου και το θέλοντας και μη "δικό μας" Φορτηγό στην είσοδο του Εγκώμιου Πολιτιστικού Κέντρου

Του το είπαμε μια και δυο και τρεις και εφτά και οκτώ και δέκα…

Τίποτε αυτός! Η προσπάθεια επικοινωνίας και συνεννόησης στη δική του (μουσική) λαϊκή γλώσσα αποδείχτηκε μάταιη. Ανένδοτος, απτόητος, βράχος. Το σύμβολο της ύπαρξής του – σταθερό επί χρόνια, ίσως και μισό αιώνα, σίγουρα πάντως από την κυπριακή εποχή της λίρας – ήταν, είναι και θα παραμείνει αμετακίνητο.

Το “Φορτηγό” του Διονύση Σαββόπουλου που κυκλοφόρησε από την ΛΥΡΑ (προσοχή, με ύψιλον όχι με γιώτα) πενήντα παρά ένα χρόνια πριν (1966) είναι ένας από τους σημαντικότερους δίσκους της ελληνικής ροκ μουσικής, ένα έργο – διαμάντι. Ένα έργο που αντανακλά την “ψυχή βαθιά” των Ελλήνων μπήτνικς όσο κανένα. Μουσικά κρίνοντας, είναι τότε – με το “Φορτηγό” – η πρώτη φορά που Έλληνας μουσικός δεν μιμείται αλλά δημιουργεί ροκ μουσική με έναν ιδιαίτερα καλλιτεχνικό και μοναδικά ελληνικό τρόπο.

Ο τρόπος του Σαββόπουλου τα χρόνια εκείνα - από το 1963 όταν εγκαταλείπει τις βαρετές νομικές σπουδές στο ΑΠΘ και κατηφορίζει με ωτοστόπ στην πρωτεύουσα Αθήνα – λογίζεται ως χαρακτηριστικός των Ελλήνων μπήτνικς. Ως τέτοιους η αποτίμηση “θέλει” κατά κύριο λόγο την παρέα του περιοδικού ΠΑΛΙ (Πουλικάκος, Μακρής, Κουτρουμπούσης, Ευθυμιάδης κ.α.) και την λεγόμενη παρέα της Ύδρας, που συνδέονταν στενά με τους μπήτνικς του εξωτερικού. Τι ήταν αυτό που τους συνέδεε; Η εγκατάλειψη της ανούσιας τακτοποιημένης ζωής και η αναζήτηση της αληθινής ουσίας της μέσα από το διαρκές – περιπετειώδες, γοητευτικό αλλά και επισφαλές – ταξίδι.

Αυτό ακριβώς το αεικίνητο περιπετειώδες πνεύμα, αυτή ακριβώς την ελεύθερη ψυχή βαθιά, εκφράζει με τρόπο μοναδικό – για την εποχή του άμεσο/απτό, για τις εποχές μετέπειτα ως και σήμερα συμβολικό – το “Φορτηγό” του Διονύση Σαββόπουλου. Το οποίο, δεν είναι, δεν θέλει και δεν μπορεί να είναι απλά και μόνο (κατανοητό ως) μια συλλογή εξαιρετικών τραγουδιών, αλλά κάτι πολύ περισσότερο. Μια καλοδουλεμένη μουσική απόπειρα ανάδειξης του νοήματος της μάταιης ετούτης ζωής,  μια θαυμάσια αλληλουχία από εμπνευσμένες μουσικές ασκήσεις αναπνοής: Απευθυνόμενες σε ανθρώπους που θέλουν με κάθε τρόπο και τίμημα να μάθουν να γεύονται και απολαμβάνουν την ζωή ως μια ελεύθερη περιπέτεια της ύπαρξης. 

 

Του το είπαμε μια και δυο και τρεις και εφτά και οκτώ και δέκα…

Ενδέκατη δεν θα του το πούμε, τέλος. Το ογκώδες Φορτηγό του γείτονα, το σύμβολο της ύπαρξής του, παραμένει πεισματικά αμετακίνητο, παρεμποδίζοντας στιγμιαία την ορατότητα στα τέχνης έργα που φιλοξενούνται στα ενδότερα – πενήντα μέτρα, μια ανάσα απόσταση – του παραπλεύρως κείμενου Εγκώμιου Πολιτιστικού Κέντρου. Ήταν εκεί από την πρώτη στιγμή, πιθανώς είναι εκεί αμετακίνητο χρόνια πολλά, ίσως και από την εποχή της λίρας, πιθανότατα εδώ και μισό αιώνα, κάτι μας λέει ότι θα συνεχίσει να είναι άλλο μισό αιώνα, ίσως και στον αιώνα τον άπαντα.

Ουδέν κακόν αμιγές καλού, ταιριάζει η ρήση όταν έχουμε να κάνουμε με υπαρξιακά σύμβολα. Προσκαλούνται πλέον οι φίλοι – οι παλιοί και οι νεότεροι - του Εγκώμιου Πολιτιστικού Κέντρου, αντί να προσπερνούν αδιάφορα τον αμετακίνητο όγκο ψάχνοντας αγωνιωδώς ένα σημάδι εισόδου να τον αντιληφτούν και αξιοποιήσουν ως χρηστικό σημάδι. Στάση χωρίς ανάσα, αμέσως μετά την προσπέραση. Έχοντας κατά νου την απελευθερωτική αίσθηση ότι πενήντα μέτρα παραμέσα μεταβαίνουν σε μια άλλη διάσταση, σε έναν τελείως διαφορετικό χωροχρόνο. Ίσως και πενήντα χρόνια μετά…